Poradnik ogrodniczy - Rozsada pomidorów
Rozsada pomidorów
Najlepiej smakują pomidory wyhodowane samodzielnie w ogródku czy też na działce, gdzie mamy kontrolę nad przebiegiem całego procesu produkcji oraz pozwalamy pomidorom na naturalne dojrzewanie co decyduje o ich niepowtarzalnym smaku. Podstawą udanej uprawy jest dobra rozsada, którą można kupić lub przygotować samodzielnie. W tym krótkim artykule znajdą Państwo szereg porad i praktycznych wskazówek jak prosto i niedrogo uzyskać własne sadzonki pomidorów.
Przygotowanie podłoża
Do produkcji rozsady możemy wykorzystać różne podłoża. Można wykorzystać gotowy specjalny substrat do produkcji rozsady lub użyć substratu torfowego wymieszanego z piaskiem w stosunku 4:1 czy też zwykłej ziemi uniwersalnej. Dobre podłoże powinno mieć luźną strukturę, właściwą wilgotność, Ph 6,0-7,0 a także być zasobne w składniki pokarmowe. Ważne jest również aby było wolne od chorób, szkodników i nasion chwastów. Zanim nasypiemy podłoże do doniczek należy je dokładnie wymieszać. Przed wysiewem nasion czekamy aż podłoże osiągnie temperaturę pokojową a następnie lekko ugniatamy.
Wysiew nasion
Termin siewu będzie różny w zależności czy planujemy przygotować rozsadę do uprawy gruntowej czy też szklarniowej. Z reguły nasiona pomidora wysiewa się w połowie marca aby uzyskać gotową do wysadzenia rozsadę na drugą dekadę maja. W przypadku gdy rośliny mają trafić do szklarni siew powinno wykonać się około miesiąc wcześniej. Możemy oczywiście dostosować termin siewu do naszych potrzeb przyjmując, że okres produkcji rozsady trwa około 50-55 dni. Nasiona możemy wysiewać do skrzynek lub większych doniczek w rozstawie 3x3 cm lub też pojedynczo do komórek w specjalnych wielo-doniczkach. Siew pojedynczy pozwala uniknąć późniejszego pikowania roślin jednak należy pamiętać, że dzięki prawidłowo wykonanemu pikowaniu możemy uformować mocną bryłę korzeniową. Przed siewem warto zaprawić nasiona co pozwala na zmniejszenie ryzyka pojawienia się chorób. Nasiona rozrzucamy na powierzchni gleby a następnie przysypujemy cienką warstwą podłoża. Następnie lekko przyklepujemy i zraszamy wodą ze spryskiwacza. Możemy przykryć doniczki folią lub szkłem co ułatwi utrzymanie odpowiedniej wilgotności podłoża.
Pielęgnacja rozsady
Optymalną temperaturą do kiełkowania nasion pomidora jest 20-27°C. W takiej temperaturze większość nasion powinna skiełkować po 5-7 dniach. Po upływie tego czasu usuwamy przykrycie i w rasie potrzeby zraszamy podłoże. W późniejszym okresie rośliny powinny być trzymane w temperaturze 20-22°C. W pogodne i słoneczne dni można pozwolić aby temperatura podniosła się o kilka stopni jednak należy wtedy pamiętać o częstszym podlewaniu rozsady. Prawidłowa pielęgnacja sadzonek sprowadza się głównie do utrzymania właściwej temperatury i wilgotności podłoża a także zapewnieniu im dostatecznej ilości światła. Do podlewania najlepiej sprawdzi się wężyk, który pozwoli ograniczyć niepotrzebne podmywanie korzeni. Podczas podlewania staramy się nie lać wody po liściach ponieważ pomidory tego nie lubią i są wówczas bardziej podatne na choroby grzybowe. Rośliny powinno się podlewać rzadziej jednak obficie niż codziennie, najlepiej 1-2 razy w tygodniu. Podlewanie można połączyć z nawożeniem dodając do wody nawozu, np. biohumusu.
Pikowanie pomidorów
Przed pikowaniem pojemniki z roślinami należy podlać. Doniczki wypełniamy takim samym podłożem jakie wykorzystywaliśmy do siewu nasion. Można dosypać do niego trochę perlitu aby lepiej trzymało wilgotność. Najlepiej sprawdzą się doniczki o średnicy 8-10 cm, które pozwolą na swobodny rozwój systemu korzeniowego. Do pikowania pomidorów przystępujemy w momencie gdy siewki mają od 1 do 3 par liści właściwych. Po wyjęciu z pojemnika dzielimy bryłę korzeniowa na poszczególne rośliny. Następnie uszczykujemy system korzeniowy o około 1/3 aby korzenie nie rozrastały się za bardzo na długość tylko tworzyły odgałęzienia boczne. Zabieg ten pozwoli na wytworzenie zwartej były korzeniowej. Rośliny sadzimy jak najgłębiej, nawet do wysokości liścieni. W ten sposób na całej długości łodygi, która znalazła się pod ziemią wytworzą się korzenie przybyszowe. Po przesadzeniu do nowych doniczek pomidory sadzonki należy podlać. Może zdarzyć się tak, że w pierwszych dniach po przesadzeniu rośliny będą więdnąć. Nie należy się jednak tym przejmować, po 2-3 dniach gdy rośliny już się przyjmą te objawy powinny ustąpić. Bardzo rzadko zdarza się, że jakaś roślina się nie przyjmie.
Hartowanie roślin
Przed wysadzeniem roślin na miejsce stałe konieczne jest przeprowadzenie procesu hartowania. Ma on za zadanie przygotować roślin do bardziej zmiennych warunków panujących na zewnątrz. Zahartowane pomidory będą lepiej znosić stresy i znacznie szybciej się przyjmują. Około 10 dni przed sadzeniem ograniczamy podlewanie i stopniowo obniżamy temperaturę. Proces hartowania polega na wystawianiu rozsady na zewnątrz, początkowo na tylko na kilka godzin w ciągu dnia później także na noc. Przez pierwsze 3 dni zaleca się wystawiać rośliny na zewnątrz tylko na kilka godzin w ciągu dnia. Po upływie tego czasu przez kolejne 3 dni rośliny wystawia się na kilka godzin dłużej a jeśli temperatura w nocy utrzymuje się powyżej 4-5°C, mogą zostać na zewnątrz także przez noc. Ostatnie 4 dni rośliny spędzają na zewnątrz całą dobę, chyba, że pojawią się przymrozki. Bardzo łatwo odróżnić rośliny zahartowane od tych które nie są jeszcze przystosowane do warunków zewnętrznych. Jasno zielony kolor liści oznacza, że rośliny są jeszcze wrażliwe, delikatne i nie nadają się do wysadzenia do gruntu. Gdyby zostały wysadzone w takim stanie dostałyby szoku termicznego i zatrzymały we wzroście. Natomiast rozsady zahartowane mają liście koloru ciemnozielonego i bardziej zwarte liście, patrząc na rośliny widać, że są mocniejsze.
Tomasz Sakowicz
Główny specjalista ds. produkcji roślinnej
