Trzecie spotkanie w ramach demonstracji nowoczesne technologie chowu i hodowli bydła ras mięsnych

W pierwszej połowie października 2023 r. Lubuski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Kalsku zorganizował trzecie ostatnie spotkanie w ramach Demonstracji nowoczesne technologie chowu i hodowli bydła ras mięsnych w HZZ Osowa Sień i w Nowinach Wielkich na temat „Gospodarka pastwiskami przygotowanie do sezonu zimowego”.

Uczestnicy spotkania w poszczególnych grupach dowiedzieli się co to jest obsada pastwiska, jak obliczyć wydajność z pastwiska:

Obsada pastwiska = liczba zwierząt lub ich masa ciała, jaka może się wyżywić w ciągu sezonu pastwiskowego z 1 ha pastwiska.

Obsadę wylicza się jako stosunek liczby sztuk dużych (SD - sztuka duża = krowa o masie ciała 500 kg) lub masy ciała zwierząt (w tonach) do powierzchni pastwiska wyrażonej w ha

Obsada zwierząt w zależności od jakości pastwiska:

bardzo dobre - obsada 3-4 SD/ha (1,5-2,0 t/ha),
dobre i średnie - obsada 2,0-2,8 SD/ha (1,0-1,4 t/ha),
słabe - obsada 1,0-1,8 SD/ha (0,5-0,9 t/ha),
złe - obsada poniżej 1 SD/ha (0,5 t/ha).

Obsada służy do obliczenia niezbędnej powierzchni pastwiska lub do określenia liczby zwierząt, jaką może wyżywić już założone pastwisko.
Wydajność pastwisk – metoda Różyckiego (analityczna)

przed rozpoczęciem wypasu na kwaterze - ramka o powierzchni 1 m2 losowo = wybór miejsc, z których następnie wycinana i ważona jest ruń pastwiskowa,
liczba pobieranych prób zależy od powierzchni wycenianej kwatery, im większa jest jej powierzchnia tym większa także liczba pobieranych prób

Średnią ilość zielonej masy (m) na powierzchni 1 m2 wyliczamy według wzoru:

gdzie:

wz1–wzn – to waga poszczególnych wyciętych prób zielonki
n – liczba losowo wybranych prób
Następnym krokiem przy wycenie pastwiska jest wyliczenie plonu zielonej masy na powierzchni kwatery przed wypasem (PZpW).
Obliczmy go mnożąc średnią ilość zielonej masy na powierzchni 1 m2 (m) przez powierzchnię kwatery (pk):

PZpW = m · pk

Ustalanie liczby kwater. Przy ustalaniu liczby kwater na pastwisku należy brać pod uwagę okres spoczynku runi (T) i okres spasania jednej kwatery (t) oraz liczbę tzw. grup wypasowych zwierząt (lw). Jeżeli na pastwisku są np. tylko krowy mleczne, to mamy do czynienia z jedną grupą wypasową. Jeśli po krowach na to samo pastwisko wypuszczane jest np. bydło opasowe, to mamy dwie grupy wypasowe.

W średnich warunkach glebowych i klimatycznych, na dobrych pastwiskach czas odrastania runi wynosi:

w I rotacji (kwiecień-maj) ok. 18-21 dni,
w II rotacji (czerwiec) ok. 20-24 dni,
w III rotacji (lipiec) ok. 22-30 dni,
w IV rotacji (sierpień) ok. 28-35 dni,
w V rotacji (wrzesień) ok. 35-42 dni.

Przykład: 35 dni / 3 dni + 1 = 12 + 1 = 13 kwater,

Na spotkaniach zwrócono również uwagę na, pomiar runi, który daje hodowcy pewność, że odpowiednie zaprzestanie wypasu na pastwisku daje pewność, że będzie mógł kosić nadmiar trawy, gdy jej wzrost przewyższa popyt krów.

Omówiono również sposoby wypasu i jakie są zalety poszczególnych.

Żywienie krów mamek z cielętami
najprostszy model żywienia krowy mamki = całoroczne korzystanie z pastwiska

latem zielonka pastwiskowa = podstawowa pasza uzupełniana jedynie sianem lub słomą,
od października stopniowe zwiększenie, zimą = jedynie sianokiszonka oraz/lub siano,
pasze treściwe tylko po wycieleniu – do ok. 3 miesiąca laktacji = śruta jęczmienna, gnieciony owies i pszenżyto + niewielki dodatek pasz białkowych,
dostęp do lizawek mineralnych oraz wody,
w okresie zimowym kondycja krów ulega obniżeniu, wiosną wraz z pobraniem zielonki = tzw. efekt kompensacji,
system dla ras niewybrednych i odpornych (Simental, Hereford, Highland, Salers)
wyjątek = pierwiastki, którym należy zapewnić żywienie na dobrym poziomie,
zbyt słaba kondycja ciężarnych krów w okresie zimy = wzbogacenie dawki pokarmowej.

Żywienie zimowe- spasanie balotów na pastwisku

zmiana miejsca co 4-5 dni,
poprawa jakości gleby: azot, fosfor, cynk, mikroorganizmy,
poprawa infiltracji wody w glebie na wiosnę,
15 balotów/ 150 szt.,

konieczność usuwania/rozgarniania zmarzniętych brył obornika

Opas intensywny

dobrej jakości kiszonka z kukurydzy stosowana do woli uzupełniona paszami białkowymi = dzienne przyrosty wagowe na poziomie min. 1000 g,
pozostałe pasze objętościowe w opasie intensywnym: sianokiszonki, kiszonki z traw, z mieszanek traw z roślinami motylkowymi lub z całych roślin zbożowych (GPS) – najlepiej gdy zawierają ok. 32-35 % suchej masy i są sporządzone z zielonek zebranych w odpowiedniej fazie dojrzałości kiszonkowej,
uzupełnienie dawek młótem browarnianym, wytłokami z jabłek, wysłodkami buraczanymi (każdego rodzaju – kiszonymi, prasowanymi lub suszonymi), a także wywarami, np. DDGS-sem (tu jednak zwracać uwagę na źródło pochodzenia i jakość – ze względu na zanieczyszczenie mikotoksynami i denaturację białek pod wpływem zbyt wysokiej temperatury),
żywienie TMRem = najczęściej polecany system żywienia w opasie intensywnym,
duża ilość pasz treściwych (nawet do 1,5% masy ciała zwierząt) = żywienie TMR-rem pozwala jednocześnie na ograniczenie ryzyka wystąpienia kwasicy żwacza, która u bydła mięsnego występuje gdy pH treści żwacza spada poniżej wartości 5,6 przez okres ponad 3 godzin w ciągu doby,
z uwagi na zmiany w stopniu odkładania tkanki mięśniowej i tłuszczowej w tuszy postępujące wraz z wiekiem opasanych zwierząt, dawkę pokarmową należy korygować średnio co 1-2 miesiące,
koszty żywienia z uwagi na duży udział pasz treściwych i przemysłowych w przypadku opasu intensywnego są dużo wyższe w porównaniu z systemem ekstensywnym ale okres utrzymania zwierząt jak i czas obrotu pieniądza są krótsze.

W szkoleniach w ramach demonstracji nowoczesne technologie chowu i hodowli bydła mięsnego wzięło łączne udział 100 rolników, hodowców bydła mięsnego z województwa lubuskiego, mamy nadzieję, że pozyskana wiedza przyda się w dalszej pracy. Dziękujemy wszystkim za udział.

Opracowała Justyna Klucznik-Demkiv

Galeria zdjęć